Εισαγωγή
Η αγωγή αποκτημάτων είναι το νομικό εργαλείο που επιτρέπει σε έναν σύζυγο να διεκδικήσει τη συμβολή του στην απόκτηση περιουσίας κατά τη διάρκεια του γάμου. Το ζήτημα γίνεται ακόμη πιο περίπλοκο όταν πρόκειται για ακίνητα που ανήκουν και στους δύο ή έχουν αγοραστεί στο όνομα του ενός.
Ένας έμπειρος δικηγόρος οικογενειακού δικαίου μπορεί να καθοδηγήσει σωστά τον σύζυγο που επιθυμεί να προστατεύσει τη συμβολή του, είτε μέσω δικαστικής αγωγής αποκτημάτων, είτε μέσω εξωδικαστικής συμφωνίας.
Τι είναι η αγωγή αποκτημάτων και πότε ασκείται
Η αγωγή αποκτημάτων στηρίζεται στο άρθρο 1400 του Αστικού Κώδικα και επιτρέπει στον σύζυγο να ζητήσει ένα ποσοστό (τεκμαρτά το 1/3) της περιουσίας που αποκτήθηκε κατά τη διάρκεια του γάμου από τον άλλο σύζυγο, εφόσον απέδειξε ουσιαστική συμβολή.
Η συμβολή αυτή μπορεί να είναι:
- οικονομική (π.χ. εισοδήματα που κατευθύνθηκαν στην αγορά ακινήτου),
- προσωπική (εργασία στην οικογενειακή επιχείρηση ή στο σπίτι),
- ή έμμεση (στήριξη που επέτρεψε στον άλλο σύζυγο να αυξήσει τα εισοδήματά του).
Όταν πρόκειται για ακίνητα: αποκτήματα ή συνιδιοκτησία;
Τα ακίνητα αποτελούν την πιο συχνή πηγή αντιδικίας στα οικογενειακά δικαστήρια. Εδώ γίνεται διάκριση ανάμεσα σε δύο περιπτώσεις:
1. Το ακίνητο ανήκει μόνο στον έναν σύζυγο
Αν το ακίνητο αγοράστηκε στο όνομα του ενός, ο άλλος δεν έχει εμπράγματο δικαίωμα, αλλά μπορεί να διεκδικήσει χρηματική αποζημίωση για τη συμβολή του στην αγορά.
Το Δικαστήριο θα συνεκτιμήσει:
- αν η αγορά έγινε μέσα στον γάμο,
- αν χρησιμοποιήθηκαν κοινά εισοδήματα,
- αν ο μη κύριος συνέβαλε με εργασία ή δάνεια,
- και αν η περιουσία αυξήθηκε ουσιαστικά λόγω της κοινής ζωής.
2. Το ακίνητο ανήκει και στους δύο συζύγους (συνιδιοκτησία)
Αν οι σύζυγοι είναι συνιδιοκτήτες, τότε πέρα από την αγωγή αποκτημάτων, μπορούν να ζητήσουν και δικαστική διανομή της κοινής περιουσίας.
Η διανομή μπορεί να γίνει:
- εκούσια, με ιδιωτική συμφωνία ή διαμεσολάβηση,
- ή αναγκαστικά, με δικαστική απόφαση αν δεν υπάρξει συνεννόηση.
Στην πράξη, η διανομή αφορά τον καθορισμό του ποσοστού συμμετοχής κάθε συζύγου ή την αποτίμηση και πώληση του ακινήτου με διανομή του τιμήματος.
Συνδυασμός αγωγής αποκτημάτων και διανομής
Πολύ συχνά, ασκείται αγωγή αποκτημάτων ταυτόχρονα με αίτημα διανομής.
Το Δικαστήριο μπορεί:
- να αναγνωρίσει πρώτα τη χρηματική αξίωση του ενός συζύγου για τη συμβολή του,
- και στη συνέχεια να διατάξει διανομή του κοινού ακινήτου, λαμβάνοντας υπόψη το ποσοστό αυτό.
Έτσι αποφεύγονται πολλαπλές δίκες και εξασφαλίζεται πιο ολοκληρωμένη ρύθμιση των περιουσιακών ζητημάτων.
Απόδειξη συμβολής: ποια στοιχεία ζητούνται
Για να ευδοκιμήσει η αγωγή αποκτημάτων, απαιτούνται σαφή αποδεικτικά μέσα. Ο δικηγόρος διαζυγίου βοηθά τον ενάγοντα να συγκεντρώσει:
- αποδείξεις μεταφορών χρημάτων,
- κοινές τραπεζικές κινήσεις,
- αποδείξεις εξόδων σπιτιού ή ανακαινίσεων,
- ένορκες βεβαιώσεις ή μαρτυρίες τρίτων.
Η απλή συνεισφορά στην καθημερινή συμβίωση δεν αρκεί· χρειάζεται απόδειξη ουσιαστικής συμβολής στην αύξηση της περιουσίας.
Εξωδικαστική συμφωνία για τα ακίνητα
Πολλά ζευγάρια επιλέγουν να αποφύγουν τη δικαστική αντιδικία.
Η εξωδικαστική συμφωνία για τα αποκτήματα μπορεί να γίνει:
- με ιδιωτικό συμφωνητικό που επικυρώνεται από το Δικαστήριο,
- ή με διαμεσολάβηση παρουσία δικηγόρων.
Η λύση αυτή είναι ταχύτερη και οικονομικότερη, ενώ βοηθά στη διατήρηση πολιτισμένης επικοινωνίας, ειδικά όταν υπάρχουν παιδιά.
Για καθοδήγηση μπορείτε να προγραμματίσετε online ραντεβού με δικηγόρο οικογενειακού δικαίου.
Προθεσμία για την άσκηση αγωγής αποκτημάτων
Το δικαίωμα ασκείται εντός δύο ετών από τη λύση ή ακύρωση του γάμου.
Μετά την παρέλευση της προθεσμίας, η αξίωση παραγράφεται, εκτός αν έχει προηγηθεί διακοπή (π.χ. μέσω διαμεσολάβησης ή αναγνώρισης από τον άλλο σύζυγο).
Συμπέρασμα
Η ρύθμιση των ακινήτων και των αποκτημάτων μετά το διαζύγιο απαιτεί σωστή στρατηγική και νομική καθοδήγηση.
Η επιλογή μεταξύ αγωγής, διανομής ή εξωδικαστικής συμφωνίας εξαρτάται από τη φύση της περιουσίας και τη διάθεση συνεργασίας των μερών.
Για εξατομικευμένη καθοδήγηση και εκτίμηση της περίπτωσής σας, κλείστε online ραντεβού με δικηγόρο οικογενειακού δικαίου.